روش لوله کشی کلکتوری

در این نوشته با روش لوله کشی کلکتوری آشنا میشویم .

با گسترش و توسعه شهرنشینی و امکانات داخلی یک ساختمان برای افزایش  آسایش ساکنین , تاسیسات و لوله کشی ساختمان نیز به مانند سایر زمینه ها در جهت بهبود شرایط رفاهی ,  پیشرفت و تحولاتی عظیمی کرده است .

از پارامترهای قابل توجه در سیستم لوله کشی ساختمان , ابداعی روشی برای تشخیص خرابی و کنترل گرمایش و آبرسانی هر بخش از ساختمان است . تا چند سال پیش از این فقط در موتورخانه ها و برخی مشاعات شاهد استفاده از کلکتورها برای ایجاد استقلال هر واحد ساختمان بودیم که به مرور زمان و با توجه مزایای روش لوله کشی کلکتوری این شیوه در بسیاری از ساختمانهای مدرن و حتی معمولی بکار گرفته شود .

اجرای روش لوله کشی کلکتوری

کلکتور یک لوله کوتاه حداقل 20 تا 100 سانتیمتری است که دارای انشعاب بوده که طول , سایز و تعداد انشعابات آن بسته به موارد استفاده متغیر میباشد . در لوله کشی موتورخانه نیز از کلکتورها برای توزیع لوله کشی شوفاژ و آب سرد و گرم مصرفی استفاده میشود , اما در این قسمت راجع به لوله کشی کلکتوری آب سرد و گرم و شوفاژ با لوله های پنج لایه مینویسیم ,  هر چند که تقریبا از اصولی مساوی تبعیت میکنند .

معمولا جنس کلکتورها از فلز برنج با آبکاری کروم است .  اکثرا قطر لوله اصلی کلکتور نسبت به انشعابات فرعی یک یا دو سایز بیشتر میباشد و رایج ترین کلکتورهای مصرفی در آپارتمان کلکتور 1 اینچ در 1/2 هستند. البته سایز لوله اصلی , تعداد انشعاب و مساحت زیربنا و مورد استفاده اعم از لوله کشی گرمایشی یا آب سرد و گرم میتواند در تعیین سایز کلکتور موثر باشد .  لوله کشی کلکتوری در 99 درصد موارد فقط با لوله اتصالات پنج لایه انجام میشود.

همانطور که گفتیم , لوله کشی پنج لایه کلکتوری برای سیستم های موتورخانه و پکیج دیواری به منظور لوله کشی گرمایشی شوفاژ و آب سرد و گرم استفاده میشود که البته اغلب برای لوله کشی شوفاژ در نظر گرفته میشود.

لوله کشی شوفاژ کلکتوری

فرقی نمیکند که سیستم مولد گرمایشی شما پکیج شوفاژ دیواری باشد یا موتورخانه شوفاژ مرکزی , با وجود هر 2 سیستم میتوان از این روش لوله کشی به خوبی بهره برد.

حتما مطلع هستید که در لوله کشی سیستم گرمایشی یک لوله رفت و یک لوله برگشت وجود دارد . در لوله کشی کلکتوری یک کلکتور برای لوله رفت و یک کلکتور با همان اندازه برای خط برگشت در نظر گرفته میشود. هر 2 کلکتور در یک باکس به نام جعبه کلکتور قرار میگیرند و محل نصب و جای گذاری جعبه کلکتور بایستی از لحاظ دسترسی و نزدیک بودن به محل نصب پکیج و یا ورودی واحد مناسب باشد. ارتفاع محل نصب کلکتور نیز نزدیک به سطح زمین است . کلکتورها به وسیله بست کلکتور در داخل جعبه محکم میشوند و خود قاب جعبه کلکتور با مصالح محکم داخل کار قرار میگیرد .

بسته به سایزبندی لوله اصلی و انشعابات رفت و برگشت پکیج , رادیاتور ها یا گرمایش از کف روی هر سوراخ  کلکتور یک شیر قرار میگیرد که به نام شیر کلکتوری , شیر پروانه های یا شیر خروسکی معروف میباشد . این شیرها از لحاظ اندازه کوچک بوده و نیم دور هستند و ساختار شیر توپی دارند .

لوله ورودی از یک سمت به کلکتور متصل میشود و انشعابات به شیرهای کوچکتر وصل میشوند . در انتهای کلکتور یک سوراخ یا خروجی بزرگ میماند که میتواند درپوش شود یا از شیر هواگیری , شیر ترموستاتیک یا حتی پمپ برای تقویت فشار مدار استفاده شود .

کلکتور آب مصرفی

نحوه اجرای لوله کشی گرمایشی رادیاتوری با لوله کشی گرمایش از کف کلکتوری یا لوله کشی آب سرد و گرم تفاوت چندانی نداشته و تقریبا شبیه یکدیگر اجرا میشوند , ففط در لوله کشی گرمایشی روی کلکتورهای شیر هواگیری یا ترموستاتیک نصب میشوند که این مساله در لوله کشی اب کلکتوری مجاز نیست .

از محاسن روش لوله کشی کلکتوری آب مصرفی میتوان به این نکته اشاره کرد که مسیر هر نوع نشتی و ترکیدگی احتمالی را میتوان با باز و بسته کردن شیرهای کلکتور تشخیص داده و بتوان با کمترین تخریب اقدام به تعمیر لوله کشی نمود .

لوله کشی کلکتوری یا انشعابی

مسلما تفاوتهای زیادی بین لوله کشی کلکتوری و انشعابی وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها میپزدازیم . در لوله کشی انشعابی شما قادر به کنترل گرمایش هر زون یا قسمت نبوده و در صورت نیاز به تعمیرات لوله کشی و حتی تشخیص آن بایستی با آزمون و خطا اقدام نمود .

از دیگر مزایای لوله کشی کلکتوری عدم استفاده از حتی یک اتصال توکار از مبدا یعنی کلکتور تا رادیاتور یا شیرالات است که این حسن باعث کاهش شدید نشتی احتمالی میشود.

این موضوع علاوه بر یکپارچه شدن سیستم لوله کشی موجب صرفه جویی در مصرف اتصالات میشود . اما لوله کشی کلکتوری دارای معایبی هم هست که در پارگراف بعد میخوانیم .

معایب لوله کشی کلکتوری

تنها عیبی که میتوان برای این نوع لوله کشی اعلام کرد , قیمت تمام شده ان است که نسبت به لوله کشی انشعابی ممکن است بین 10 تا 30 درصد افزوده شود . چرا که میزان مصرف لوله در این نوع لوله کشی به خاطر مستقل بودن هر خط لوله برای هر دستگاه رادیاتور یا هر شیر آب مصرفی اضافه میشود , هرچند که در مصرف اتصالات گران قیمت لوله کشی پنج لایه صرفه جویی میشود اما با این احوال , براساس تجربه این نوع لوله کشی کمی گران قیمت و لوکس محسوب میشود .